Voortplanting en preventie

De meeste teefjes zijn gemiddeld 2 maal (soms 3 maal) per jaar loops. Grote hondenrassen ook wel 1 maal per jaar. De loopsheid duurt van begin tot eind ongeveer 3 weken. De hond is niet de hele loopsheid vruchtbaar en de duur van de vruchtbaarheid is ook niet voor iedere hond gelijk. Meestal treedt de eerst loopsheid op tussen de 6 tot 9 maanden leeftijd. De teef wordt aantrekkelijk voor reuen, gaat in meer of mindere mate bloed verliezen en vaak is er zwelling van de vulvalippen te zien. Wanneer een nestje niet gewenst is, is het beter de teef gedurende de hele loopsheid weg te houden bij reuen. Denk hier niet alleen aan tijdens het bloedverlies, want juist net na dit bloedverlies is de teef toegankelijk en vruchtbaar.

De dracht duurt ongeveer 62 dagen, maar dat kan ook een paar dagen meer of minder zijn. Vaak wordt gezien dat een dracht met veel pups korter duurt en een dracht met weinig pups langer. Als er weinig pups in de buik zitten dan mag de dracht ook weer niet te lang duren, want dan worden de pups te groot en kunnen ze er niet meer uit op de normale manier. Een dracht met minder dan 3 pups mag niet langer dan 67 dagen duren en een dracht met meer dan 3 pups mag niet langer dan 70 dagen duren. Duren ze wel langer dan moet de geboorte opgewekt worden of moet er een keizersnede plaatsvinden. Er zijn verschillende mogelijkheden om er achter te komen of een hond drachtig is.  Tussen de 24ste en 32ste dag na dekking kan de dierenarts soms de jonge vruchtjes in de buik voelen. Een meer zekere methode is het maken van een buikecho. Na 4 weken dracht kan tijdens een buikecho gezien worden of er dracht is of niet. Ook kan een röntgenfoto gemaakt worden, maar op deze manier kan een dracht pas 6-7 weken na de dekking gezien worden.

Steriliseren of castreren?

We noemen de operatie bij de teef meestal sterilisatie, maar het betreft eigenlijk een castratie. Bij steriliseren zouden de eileiders afgebonden (bij mannelijke dieren de zaadleiders) worden, en er een normale hormonale activiteit aanwezig blijven in het lichaam. Dit is ongewenst, daarom worden de eierstokken ( en bij mannelijke dieren de testikels) helemaal verwijderd.

Hier volgen de belangrijkste voor- en nadelen van de castratie van de teef.

Voordelen:

  • Wanneer de castratie zo vroeg mogelijk gedaan wordt is er een sterk gereduceerde kans op melkkliertumoren op latere leeftijd. Wanneer een teef niet of na de tweede loopsheid wordt gecastreerd, zullen bij 25% van deze teven op latere leeftijd melkkliertumoren ontstaan!
  • Geen ongewenste dracht meer
  • De teef kan niet meer loops worden
  • Geen kans op schijnzwangerschapsverschijnselen
  • Geen kans op tumoren/cystes meer aan baarmoeder en eierstokken
  • Geen kans meer op baarmoederontsteking

Nadelen:

  • Er is bij iedere operatie een zeker risico, echter in de regel zijn het gezonde (jonge) dieren die gecastreerd worden. Ook kan een gedegen onderzoek voorafgaand aan de operatie en indien gewenst aanvullend bloedonderzoek, het narcose risico aanzienlijk verminderen.
  • Soms kan incontinentie op latere leeftijd ontstaan. Het blijkt dat de vrouwelijke hormonen invloed hebben op de sluitspier van de blaas. Dit uit zich vooral door kleine druppeltjes urine die regelmatig aan de vulva hangen of kleine druppeltjes urine op de slaapplaats. Het gaat niet om grote plassen. Gelukkig zijn er goede medicijnen om deze incontinentie te verminderen of te laten verdwijnen.
  • Omdat de stofwisseling na de castratie kan veranderen, kan ‘aanleg tot dik worden’ ontstaan. Honden zonder hormonen hebben over het algemeen 25% minder calorieën per dag nodig (dus 25% minder eten geven per dag). Zo voorkomt u dat uw teef na sterilisatie te zwaar wordt.
  • Bij sommige hondenrassen kan de vachtstructuur veranderen. Soms beginnen ze na sterilisatie tijdelijk te ruien.
  • Een heel enkele keer treden gedragsveranderingen op. Heel soms lijkt het karakter iets te veranderen door het wegnemen van de vrouwelijke hormonen. In tegenstelling tot castratie bij de reu is deze eventuele karakterverandering niet te voorspellen. Soms is de karakterverandering vervelend, soms juist gewenst.
  • Eenmaal gecastreerd kan de teef NOOIT meer drachtig worden, een herstel-operatie is niet mogelijk.

Bij ons op de praktijk kunt u naast de normale chirurgische sterilisatie ook voor een laparoscopische sterilisatie kiezen. Tijdens een normale chirurgische sterilisatie benaderen we de buik door middel van een incisie in de huid en de buikwand. Bij een laparoscopische sterilisatie maken we twee kleine incisies, 1 kleine opening voor de grijptang en 1 kleine opening voor de camera. Bij beide operaties verwijderen we de eierstokken.

Het voordeel van de laparoscopische sterilisatie is dat er minder buikwand en huid aan elkaar moet groeien. Hierdoor zien we dat honden sneller herstellen en minder pijn hebben. Dit voordeel zien we vooral bij grote honden van boven de 25kg. Bij kleine hondjes zien we geen verschil in herstel tussen beide methodes.

Wanneer castreren

Een hele belangrijke reden om vroeg te castreren is om de kans op melkkliertumoren op latere leeftijd zoveel mogelijk te verkleinen. Ons advies is 2-3 maanden na de eerste loopsheid. Voor de eerste loopsheid zijn de honden nog erg jong en is het narcose risico groter. De eerste loopsheid treedt gemiddeld op tussen 6 en 9 maanden leeftijd.

Wanneer de teef niet wordt gecastreerd zal zij 1-2 keer per jaar loops worden. Wanneer de loopsheden onregelmatig zijn/worden of de teef regelmatig last heeft van schijnzwangerschap is het verstandig dit met de dierenarts te bespreken. Deze zal eventueel alsnog adviseren de teef te laten castreren, aangezien deze symptomen vaak voorboden zijn van ernstiger problemen.

Een reu castreren we eigenlijk alleen als hij gedragsproblemen heeft. Dit omvat meestal hyperseksueel gedrag, agressief gedrag of wegloop gedrag. We doen dit meestal vanaf ongeveer 1 jaar leeftijd. Om te ’testen’ of het ongewenste gedrag inderdaad onder invloed is van hormonen kunt u ervoor kiezen de reu eerst chemisch te castreren. We brengen dan een implantaat in onder de huid die de vorming van testosteron volledig remt. Dit implantaat werkt 6 maanden en bootst chirurgische castratie exact na. Na deze 6 maanden is de reu weer normaal vruchtbaar.